Verplichte werken NBK 2024

Kampioensdivisie

Verplicht werk: The Lost Circle (componist Jan Van der Roost)
(Uitgever: Hal Leonard) - beschikbaar vanaf 11 mei 2024

Jan Van der Roost is voor zijn nieuwe werk The Lost Circle geïnspireerd door het beroemde prehistorische monument Stonehenge bij de Britse stad Salisbury. Al lange tijd is bekend dat de middelste cirkel van blauw hardsteen (Waun Mawn) niet uit de regio komt maar van honderden kilometers verderop. Het verhaal over de stam die de gigantische stenen over de Preseli Hills zou hebben vervoerd naar Stonehenge vormt de basis voor The Lost Circle.
Van der Roost maakt gebruik van enkele thema's en motieven uit zijn eerdere werk Stonehenge (1992). Door de noten grafisch als een cirkel voor te stellen, zijn beide werken ook muzikaal-thematisch met elkaar verbonden.
Dat The Lost Circle niet de expliciete opvolger is van Stonehenge, is al aan het begin te horen. Via een korte prehistorische natuurschets in het slagwerk wordt de luisteraar een paar duizend jaar terug in de tijd gekatapulteerd. De vijf tonen (plus één) van het originele Stonehenge-motief klinken direct in verschillende registers en vormen. En duiken daarna door het hele werk heen regelmatig op, als een symbolische weergave van het idee om de oude Waun Mawn-cirkel te reconstrueren, zoals deze door de hoofden van de denkbeeldige reizigers zou hebben gespeeld. In de oudheid was zo’n steencirkel vaak een heilige plaats waar de stoffelijke resten van voorouders werden begraven en bewaard.
In de muziek wordt dit weergegeven door een serene hymne die zich ontwikkelt vanuit het lage register naar een helderder geluid. Aan het begin van deze passage (beginnend in de bassen) wordt het cirkelmotief aanvankelijk gespeeld door de vibrafoon. Vervolgens gaat het fictieve gezelschap op reis. De oversteek van de Preseli Hills wordt geïllustreerd door afwisselend robuuste, virtuoze, spannende en grillige muziek. Na deze moeizame episode voelt de aankomst op het platteland van Wiltshire aan als een thuiskomst: de grafhymne keert terug, maar deze keer op een bijna feestelijke manier. Alsof de reizigers begrijpen dat ze op deze plaats hun voorouderlijke stoffelijk overschot aan de aarde kunnen toevertrouwen.
Dit deel wordt gevolgd door een rustig, pastoraal gedeelte: na vele inspanningen en ontberingen is er tijd om wat uit te rusten op de groene hellingen van de Salisbury Plain. Ondertussen wordt op deze nieuwe plek de oorspronkelijke cirkel herbouwd en wordt een buitenste cirkel met gebruik van lokale zandsteen aan het monument toegevoegd. In een setting zoals deze nu nog altijd bestaat.
Via ‘Stonehenge Avenue’ schrijden pelgrims richting hun heilige monument. En terwijl fragmenten van de koraalmelodie uit de eerdere Stonehenge-compositie te horen zijn, versnellen ze geleidelijk hun pas. De spanning stijgt en het werk eindigt virtuoos en spectaculair, waarbij het grafkoraal nog een laatste keer klinkt. Nu in een razend tempo en verfraaid met virtuoze figuren. Ook de cirkelvormige weergave (duidelijk zichtbaar in de partituur) van het Stonehenge-motief komt terug.
De cirkel is rond: na een lange reis staat de oorspronkelijke steencirkel op zijn nieuwe bestemming. Stonehenge zal nog eeuwenlang talloze wetenschappers en bezoekers blijven verbazen en fascineren!
The Lost Circle is een compositieopdracht van de Stichting NBK in samenwerking met onder andere de brassbandkampioenschappen van België, Duitsland, Noorwegen, Oostenrijk en Zwitserland.

Tekst: (c) 2024 Stichting NBK

1e divisie

Verplicht werk: St James's - A New Beginning (componist Philip Harper)
(Uitgever: Harper Music Publications)

De Britse componist Philip Harper schreef zijn St. James’s - A New Beginning in opdracht van St James’s Church in Londen ter gelegenheid van de 300ste verjaardag van Sir Christopher Wren, die de kerk in 1684 ontwierp. Het werk ging in première op 1 april 2023, Wrens 300e sterfdag.
De compositie begint met een beschrijving van de grote stadsbrand van Londen die de hele stad in de as legt. De kerkklokken luiden alarm en terwijl de hoofdstad wordt verzwolgen door de vlammen, verspreiden paniek en wanhoop zich onder de bevolking. Pas nadat de brand is bedwongen en het vuur nog smeult wordt de nasleep van het inferno door ontelbare verwoeste gebouwen en vele doden duidelijk.
Als één van de grootste Engelse architecten van zijn tijd leidt Sir Christopher Wren de wederopbouw met visie en moed, waardoor Londen zijn reputatie als wereldstad weet te heroveren.
St James’s - A New Beginning bestaat uit vier delen: The Great Fire (de grote brand), Aftermath (nasleep), Vision (visie) en Renaissance (wederopbouw).
De kern van het werk wordt gevormd door het koraal St James van Raphael Courteville, waarvan de titel verwijst naar de kerk van St James's Piccadilly, één van de vele gebouwen door Wren ontworpen en gebouwd tijdens de Londense wederopbouw.
Tijdens de brand klinkt het koraal vervormd als teken van pijn om in de nasleep te worden omgezet in een klaagzang. Wren’s visie krijgt vorm met verschillende stijlsolo’s, waarbij de koraalmelodie steeds nadrukkelijker naar voren komt. Het slotdeel verbeeldt de herbouw van de skyline van de stad, waarbij in de muzikale zinnen voortdurend optimistische stijgende lijnen te beluisteren zijn. Totdat uiteindelijk de koraalmelodie in al zijn glorie te horen is als teken dat de prachtige kerk is voltooid. De klokken luiden opnieuw, dit keer als teken van groot feest.

Tekst: (c) 2024 Stichting NBK